Standardy redakcyjne

Jak tworzymy nasze treści

Każdy artykuł na Racjonalia.pl to efekt przemyślanego procesu. Chcemy, żebyś wiedział, jak to robimy.

Skąd bierzemy informacje

Nie piszemy z głowy ani nie przepisujemy z pierwszego lepszego źródła. Sięgamy do publikacji naukowych, rozmawiamy z ekspertami, sprawdzamy oficjalne dane z uniwersytetów i instytucji badawczych. Gdy cytujemy badanie, możesz je znaleźć. Gdy powołujemy się na eksperta, możesz sprawdzić jego kwalifikacje.

To nie znaczy, że każdy nasz artykuł musi mieć 50 przypisów jak praca naukowa. Ale znaczy, że każdą informację możemy obronić konkretnym źródłem. Naszą złotą zasadą jest aby każdy publikowany artykuł miał przynajmniej 3-8 najważniejszych źródeł (do nawet paru razy tyle w przypadku rozbudowanych treści), inspiracji z jakich korzystaliśmy albo wartościowych linków do dalszego pogłębiania wiedzy.

Jak sprawdzamy fakty

Sprawdzamy, czy dane są aktualne, czy źródła są wiarygodne, czy nasze wyjaśnienia są poprawne. Wspomagamy się najnowszą technologią w procesie researchu, ale każdy tekst przechodzi przez redakcję.

Nigdy nie zachodzi sytuacja, że napisany lub otrzymany przez zewnętrznego autora artykuł od razu idzie online. Każdy jeden przechodzi przez redakcję wewnętrzną oraz weryfikację zewnętrznymi narzędziami językowymi takimi jak ChatGPT, Claude, Perplexity, Grok czy treści oraz źródła są wiarygodne. Czasem konsultujemy trudniejsze tematy z naukowcami z danej dziedziny. Nie zawsze jest to możliwe, ale staramy się, szczególnie gdy poruszamy kontrowersyjne kwestie.

Co robimy, gdy czegoś nie wiemy

Mówimy o tym wprost. Nauka nie ma odpowiedzi na wszystko, a my nie udajemy, że ją mamy. Gdy opisujemy teorię, która nie jest jeszcze potwierdzona, wyjaśniamy to. Gdy naukowcy się spierają, przedstawiamy różne stanowiska. Gdy coś jest jeszcze zagadką, nie wymyślamy prostych odpowiedzi.

Wolelibyśmy napisać „tego jeszcze nie wiemy” niż podać niepewną informację jako fakt. Często stosujemy podejście filozoficzne i wolimy zapytać „a co jeśli…” zamiast przyjmować pewne rzeczy jako status quo.

Jak piszemy

Naszym celem jest tłumaczenie skomplikowanych rzeczy prostym językiem, ale bez upraszczania do absurdu. Każdy inteligentny człowiek powinien zrozumieć nasze artykuły, niezależnie od wykształcenia. To nie znaczy, że unikamy trudnych tematów czy specjalistycznych terminów, wręcz przeciwnie. Znaczy, że je wyjaśniamy.

Staramy się pisać tak, jakbyśmy opowiadali przyjacielowi o czymś fascynującym, co właśnie odkryliśmy. Z entuzjazmem, ale bez przesady. Z szacunkiem dla tematu i dla czytelnika ale zawsze w zgodzie z nauką i powszechnie akceptowalną wiedzą.

Aktualizacje i błędy

Nauka się rozwija, więc nasze artykuły też muszą się rozwijać. Gdy pojawiają się nowe odkrycia, które zmieniają to, o czym pisaliśmy, aktualizujemy treści. Gdy zauważymy błąd (swój lub zgłoszony przez czytelnika), poprawiamy go natychmiast.

Nie jesteśmy nieomylni. Ale jesteśmy uczciwi i odpowiedzialni za to, co publikujemy.

O czym nie piszemy

Nie publikujemy teorii spiskowych (choć mamy taki dział, tyle że w kontekście ich obalania i próby zrozumienia), pseudonauki ani treści, które mogą szkodzić. Nie piszemy artykułów tylko po to, żeby coś napisać. Każdy tekst musi przejść przez test trzech pytań: Czy to prawda? Czy to ważne? Czy można to zrozumieć?

Jeśli któraś odpowiedź brzmi „nie”, artykuł nie ujrzy światła dziennego.

Nasze zobowiązanie

Każdy artykuł z logo Racjonalia.pl to nasza obietnica, że zrobiliśmy wszystko, co w naszej mocy, żeby był rzetelny, zrozumiały i wartościowy. Budujemy portal, który ma być synonimem jakości w polskiej nauce popularnej. To oznacza odpowiedzialność za każde słowo, które publikujemy.

Jeśli kiedykolwiek znajdziesz błąd w naszym artykule albo masz wątpliwości co do którejś informacji, napisz do nas. Potraktujemy każdą uwagę poważnie, bo naszym celem nie jest bycie nieomylnymi, tylko bycie jak najlepszymi.


Te standardy to nie biurokratyczne procedury, ale sposób pracy, który pozwala nam spać spokojnie, wiedząc, że nasze artykuły można czytać z zaufaniem.